Toplumda sıkça karşılaşılan sağlık problemlerinden biri olan hemoroid, yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebilen, ancak doğru tedaviyle kontrol altına alınabilen bir rahatsızlıktır. Halk arasında “basur” olarak da bilinen bu hastalık, makat bölgesindeki damarların genişleyerek şişmesiyle oluşur.
Hemoroid Nedir?
Hemoroid, makat çevresindeki toplardamarların genişleyip şişmesiyle oluşan damarsal yapılardır. İç ve dış hemoroid olmak üzere iki ana gruba ayrılır:
İç hemoroid: Rektumun iç kısmında yer alır. Genellikle ağrısızdır ancak dışkılama sırasında kanama olabilir.
Dış hemoroid: Anüs çevresinde oluşur. Ağrı, şişlik ve kaşıntı gibi belirgin belirtiler gösterir.
Uzun süreli kabızlık, aşırı ıkınma, hamilelik, ağır kaldırma, obezite ve hareketsiz yaşam tarzı, hemoroid oluşumuna zemin hazırlayan başlıca faktörlerdir.
Hemoroid Belirtileri
Hemoroid tedavisi öncesinde tanı koymak için belirtilerin doğru şekilde gözlemlenmesi önemlidir. En sık görülen belirtiler şunlardır:
Dışkılama sırasında veya sonrasında kanama
Makatta kaşıntı ve tahriş
Otururken ağrı
Makatta şişlik veya ele gelen kitle
Mukuslu akıntı hissi
Dışkılamada tam boşalamama duygusu
Bu belirtileri fark ettiğinizde bir genel cerrahi uzmanına başvurmanız önemlidir.
Hemoroid Tedavisi Yöntemleri
Hemoroid tedavisi, hastalığın evresine ve şikayetlerin şiddetine göre farklı yöntemlerle uygulanır. Aşağıda, en yaygın tedavi seçeneklerini bulabilirsiniz:
- Yaşam Tarzı ve Beslenme Değişiklikleri
Hemoroid başlangıç evresindeyse, yaşam tarzındaki bazı değişikliklerle şikayetler kontrol altına alınabilir:
Lif oranı yüksek besinler tüketmek (sebze, meyve, tam tahıl)
Günlük su tüketimini artırmak
Tuvalet alışkanlıklarını düzenlemek (uzun süre oturmamak, ıkınmamak)
Fiziksel aktiviteyi artırmak
Kabızlığı önleyici doğal çözümler kullanmak
Bu adımlar çoğu zaman hemoroid tedavisinde ilk basamaktır.
- Medikal Tedavi (İlaçla Tedavi)
Eczanelerde reçetesiz olarak da satılan bazı kremler, fitiller ve merhemler hemoroid kaynaklı ağrı, kaşıntı ve iltihabı azaltmaya yardımcı olur. Bunlar geçici rahatlama sağlasa da hastalığı tamamen ortadan kaldırmaz. Doktor tarafından verilen anti-inflamatuar ilaçlar ve ağrı kesiciler de semptomların yönetiminde etkilidir.
- Minimal İnvaziv Girişimler
İlerlemiş hemoroidlerde, cerrahi dışı müdahaleler uygulanabilir. Bunlar arasında:
Lastik bant ligasyonu: Hemoroid memesinin kökü lastik bantla bağlanarak kan akışı kesilir ve birkaç gün içinde düşmesi sağlanır.
Skleroterapi (enjeksiyon tedavisi): Hemoroid içine özel bir madde enjekte edilerek küçülmesi sağlanır.
Infrared koagülasyon (ısı tedavisi): Isı ile hemoroid damarlarının kurutulması sağlanır.
Bu yöntemler genellikle klinik ortamda kısa sürede uygulanır ve hastanede kalmayı gerektirmez.
- Cerrahi Müdahale
İleri derece hemoroid vakalarında, özellikle 3. ve 4. derece hemoroidlerde cerrahi tedavi gerekebilir. En sık uygulanan cerrahi yöntemler şunlardır:
Hemoroidektomi: Klasik cerrahi yöntemle hemoroid dokusunun tamamen çıkarılmasıdır.
Stapler hemoroidopeksi (THD): Daha az ağrılı ve modern bir tekniktir. Hemoroid dokusu yukarı çekilir ve kan akışı kesilir.
Cerrahi sonrası iyileşme süreci birkaç haftayı bulabilir, ancak kalıcı çözüm sağlar.
Hemoroid Tedavisi Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?
Tedavi sonrası dönemde hastalığın tekrarlamaması için bazı önlemler alınmalıdır:
Lifli ve dengeli beslenme alışkanlığını sürdürmek
Günde en az 2 litre su içmek
Tuvalette uzun süre kalmamak
Düzenli egzersiz yapmak
Kabızlıktan kaçınmak için gerektiğinde doğal destekler kullanmak
Tuvalet temizliğinde sert kâğıtlardan kaçınıp, nazik temizlik yapmak
Bu öneriler, tedavi sürecini destekler ve hemoroidin tekrar etmesini önler.
Hemoroid tedavisi, kişinin şikayetlerine, hastalığın evresine ve yaşam tarzına göre planlanmalıdır. Her evre için farklı tedavi seçenekleri mevcuttur ve erken dönemde müdahale edildiğinde çok daha başarılı sonuçlar alınabilir. Eğer siz de hemoroid belirtileri yaşıyorsanız, çekinmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmalı ve tedavi sürecini geciktirmemelisiniz. Unutmayın, hemoroid tedavisi yalnızca ilaçlarla değil, yaşam tarzı değişiklikleri ve gerektiğinde modern tıbbi yöntemlerle mümkündür. Doğru adımlarla hemoroidden tamamen kurtulmak ve sağlıklı bir yaşama kavuşmak mümkündür.
